Behandelingen

Geplande seksuele betrekkingen (coitus timing)

Bij geplande seksuele betrekkingen wordt het ogenblik van de eisprong gemonitord om zo het meest gunstige moment voor seksuele betrekkingen te bepalen. Dit kan gebeuren in een natuurlijke cyclus of nadat de eisprong werd opgewekt (ovulatie-inductie).

Verloop

Cyclusmonitoring

Natuurlijke cyclus
Bij een natuurlijke cyclus gebruiken we geen hormonale medicatie om een eicel te laten uitrijpen. Het verloop van de menstruatiecyclus wordt gemonitord door echo-onderzoek en bloedafname. Zodra de eicel voldoende is uitgerijpt, kunnen we de eisprong uitlokken door het hormoon hCG onderhuids in te spuiten, tenzij uit de bloedwaarden blijkt dat de natuurlijke eisprong is ingezet. Zo bepalen we het meest gunstige moment voor seksuele betrekkingen.

Gestimuleerde cyclus
Bij een gestimuleerde cyclus stimuleren we de eierstokken met hormonale medicatie in pilvorm of via onderhuidse inspuitingen. De eicel rijpt uit in een follikel. Via echo-onderzoek en bloedafname observeren we hoe de eicel ontwikkelt. Zodra de eicel voldoende is uitgerijpt, lokken we de eisprong uit door het hormoon hCG onderhuids in te spuiten, tenzij uit de bloedwaarden blijkt dat de natuurlijke eisprong is ingezet. Zo bepalen we het meest gunstige moment voor geplande seksuele betrekkingen.

Follow-up

Twee weken na de seksuele betrekkingen voeren we een zwangerschapstest uit.
Als alles in orde is, verwijst de arts door naar de gynaecoloog die de zwangerschap verder opvolgt. Is de zwangerschapstest negatief, dan bespreekt de arts de planning voor verdere behandeling.

Kostenraming en terugbetaling mutualiteit

De kosten voor de behandeling van een ‘coitus timing’ worden grotendeels terugbetaald door het ziekenfonds in België. Bij de terugbetaling van bepaalde hormonale behandelingen is vooraf de goedkeuring van een adviserend geneesheer van het ziekenfonds nodig. Een gedetailleerde raming van de kosten kan opgevraagd worden bij het secretariaat.

Veelgestelde vragen

Is een corona-vaccin aangeraden tijdens de fertiliteitsbehandeling?

Wanneer een vrouw een Covid-19 infectie oploopt tijdens de zwangerschap, is het risico op een ernstig verloop groter. Er is dan een hogere kans op opname op intensieve zorgen, hogere nood aan beademing en er treden vaker zwangerschapscomplicaties op zoals vroeggeboorte.

Daarom is het, indien mogelijk, aanbevolen om u te laten vaccineren vooraleer u zwanger wordt. Bij zwangerschapswens of fertiliteitsbehandeling is het niet nodig om uw vaccinatie uit te stellen. We proberen een inseminatie, eicelaspiratie of embryotransfer te vermijden in de eerste dagen na uw vaccinatie omdat het vaccin enkele dagen koorts kan veroorzaken. Verder houdt de vaccinatie geen risico in op verminderde vruchtbaarheid.

Ook tijdens de zwangerschap is het veilig om u te laten vaccineren. In de Verenigde Staten werden reeds meer dan 20.000 zwangeren gevaccineerd. Hierbij werden geen negatieve bijwerkingen gerapporteerd.

Wat kan ik zelf ondernemen om mijn zwangerschapskans te vergroten?

Je levensstijl heeft een duidelijk effect op je vruchtbaarheid en op je zwangerschapskans. Dat geldt voor een vruchtbaarheidsbehandeling. Roken, overgewicht en overmatig alcoholgebruik bijvoorbeeld, verminderen de slaagkansen van de behandeling.

Roken halveert de slaagkans van een vruchtbaarheidsbehandeling (inseminatie of IVF): het vergroot de kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap en de kans op een miskraam is twee tot drie keer hoger.

Bij vrouwen die roken is de kans op verminderde vruchtbaarheid 60% groter dan bij vrouwen die niet roken. Roken heeft namelijk een negatieve invloed op de eicelreserve, de uitrijping van eicellen, de hormonale balans, het transport van eicellen en embryo’s en op de innesteling. Bij mannen zien we een slechtere spermakwaliteit.

Ondergewicht en overgewicht bij man of vrouw verlagen de spontane kans op een zwangerschap. Hormonale behandelingen falen vaker bij patiënten met overgewicht. De slaagkans van IVF bij vrouwen met obesitas ligt 20 procent lager. Overgewicht zorgt ook voor risico’s tijdens de zwangerschap, zoals:

  • keizersnede
  • hoge bloeddruk
  • kunstverlossing
  • geboortetrauma
  • aangeboren afwijkingen
  • grotere kans op miskraam
  • zwangerschapsdiabetes
  • zwangerschapsvergiftiging

Matig alcoholgebruik heeft geen negatief effect op de vruchtbaarheid. Tijdens de zwangerschap vermijd je wel best alcohol. Matig gebruik van cafeïne lijkt geen duidelijk negatief effect op de vruchtbaarheid te hebben.

Helpt acupunctuur? De jongste jaren is heel wat onderzoek gedaan naar de effecten van acupunctuur, maar de wetenschappelijke studies spreken elkaar tegen. Globaal zien we dat acupunctuur de slaagkans van een vruchtbaarheidsbehandeling niet verhoogt.

Welk nut heeft foliumzuur?

Foliumzuur is een vitamine B9 die voorkomt in de voeding, vooral in groene groenten. Vitamine B9 is goed voor de ontwikkeling van de baby, omdat het de kans op neuraalbuisdefecten aanzienlijk verlaagt, zoals spina bifida (open ruggetje) of gespleten gehemelte. Daarom is het aangewezen om vitamine B9 als supplement in te nemen vanaf vier weken vóór de zwangerschap tot drie maanden zwangerschap, in combinatie met een gezonde en gevarieerde voeding.

De standaarddosis is 0,4mg per dag. In specifieke gevallen is een verhoogde dosis van 4mg vereist; in dat geval krijg je advies van de gynaecoloog. Foliumzuur is zonder voorschrift verkrijgbaar bij de apotheek.

Voor bijkomend advies, neem je best contact op met de gynaecoloog.

Wordt een griepvaccin aangeraden tijdens de fertiliteitsbehandeling?

Een griepvaccin is aanbevolen bij vrouwen die zwanger willen worden. Wanneer je in een fertiliteitsbehandeling bent, kan je je op elk moment laten vaccineren, maar bij voorkeur vóór de zwangerschap, niet rond het moment van de innesteling. Er is geen gevaar voor de zwangerschap zelf. Indien je zwanger bent en het niet mogelijk is om vaccinatie uit te stellen, dan mag dit ook tijdens het eerste trimester van de zwangerschap.

Mag ik sporten tijdens de fertiliteitsbehandeling?

U mag sporten tijdens de fertiliteitsbehandeling en de zwangerschap. Om infecties te voorkomen raden we af om te zwemmen vanaf de dag van pick-up tot en met de embryoterugplaatsing. In die periode vermijd je best ook zware inspanningen.

Mag ik reizen tijdens mijn fertiliteitsbehandeling?

Tijdens de fertiliteitsbehandeling is reizen toegestaan. Wel vermijdt u bij voorkeur risicogebieden, bijvoorbeeld als er infectiegevaar is of als er bepaalde muggensoorten of virussen aanwezig zijn. Bespreek daarom uw reisplannen vooraf met een arts.

Ons secretariaat levert attesten af, zodat u tijdens uw vlucht uw medicatie in uw handbagage kunt meenemen.

Heeft een hormonale behandeling langetermijngevolgen voor mijn gezondheid?

Grote wetenschappelijke studies tonen aan dat vruchtbaarheidsbehandelingen op lange termijn geen verhoogd risico geven op borstkanker of andere kankers of op hart- en vaatziekten.

Kom ik door de hormoonbehandelingen sneller in de menopauze terecht?

Nee, een fertiliteitsbehandeling versnelt de menopauze niet. Ook in een natuurlijke cyclus zonder toegevoegde hormonen rijpt er elke maand één eicel tot eisprong. Samen met die rijpe eicel rijpen er nog een aantal eicellen, maar niet volledig. Die onrijpe eicellen gaan automatisch verloren, tenzij we ze gebruiken. In een gestimuleerde cyclus via hormoonbehandeling zijn er ook extra eicellen die wél volledig uitrijpen. Kortom, zowel bij een natuurlijke cyclus als bij een gestimuleerde cyclus gaan er meerdere eicellen verloren. Een hormoonbehandeling versnelt de menopauze dus niet.

Mogen we seksuele betrekkingen hebben voor, tijdens en na de behandeling?

Bij een behandeling met ovulatie-inductie of bij een inseminatiebehandeling raden we aan om twee tot vier dagen vóór de geplande betrekking of voor de dag van inseminatie geen seksueel contact te hebben en niet te masturberen. Dit bevordert de zaadkwaliteit. Bij een IVF-behandeling is onthouding aangeraden voor de dag van de pick-up en tussen pick-up en embryoterugplaatsing. Zo vermijdt u het risico op infectie.

Buiten deze restricties kan het absoluut geen kwaad om seksuele betrekkingen te hebben.

Is het mogelijk om het geslacht van de baby te bepalen?

In België kan je het geslacht van een embryo niet zelf bepalen, tenzij daarmee het risico op een geslachtsgebonden erfelijke aandoening kan worden vermeden.